چرا از بعضی صداها می‌ترسیم؟

تاکنون از خود سوال کرده‌اید که چرا از بعضی صداها می‌ترسیم؟ هیچ انسانی در دنیا وجود ندارد که در طول زندگی خود از بعضی صداها نترسیده‌باشد.

حتی کسی که ادعا می‌کند که از هیچ چیزی نمی‌ترسد را براحتی می‌توان با استفاده از بعضی صداها ترساند. ولی دلیل این ترس چیست؟

دلیل ترس از صدا به بیولوژی و تکامل انسان برمی‌گردد. سیستم لیمبیک قسمتی از مغز انسان است که مرکز تفسیر احساسات می‌باشد و به گونه‌ای تکامل پیدا کرده‌است که در مقابل صداهایی که احساس کند برای بقای انسان مشکل ایجاد کنند و سلامت فرد را تهدید می‌کند، واکنش سریع نشان دهد. تصور کنید که چند هزار سال پیش است و شما در جنگل هستید که ناگهان صدای غرش یک ببر می‌آید. اگر مغز شما در زمان مناسب نتواند نسبت به این صدا عکس‌العمل نشان دهد و بدن را آماده مقابله با خطرات احتمالی نکند، به احتمال زیاد توسط ببر شکار می‌شدید.

تمامی عکس‌العمل‌ها و ترس‌هایی که در مواجهه با بعضی صداها داریم برای بقای انسان تکامل یافته است.

واکنش نسبت به صداهای ترسناک شامل پریدن از جای خود و آماده‌کردن بدن برای انجام عکس‌العمل مناسب در صورت ضرروت است.

اولین واکنش پس از شنیدن صدای ترسناک *پریدن* است. حتی اگر در خواب باشید نیز از خواب می‌پرید. سیستم لیمبیک به گزارشاتی که از سیستم شنوایی می‌آید بیشتر از بقیه حس‌ها واکنش نشان می‌دهد. حس شنوایی در مقایسه با سیستم بینایی بسیار حساس‌تر است و به صورت 24 ساعته کار می‌کند. حتی اگر در خواب باشید نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

از چه صداهایی می‌ترسیم؟

مغز انسان به‌گونه‌ای تکامل پیدا کرده‌است که نسبت به صداهای غیرخطی و صداهای بلند واکنش نشان دهد و به اصطلاح بترسیم. این صداهای غیرخطی دامنه فرکانسی بالایی دارند و معمولا هر چه بلندی صدا بیشتر باشد،ترس بیشتر ایجاد می‌کنند.

از صداهای غیرخطی که می‌توان به صدای غرش یا زجه حیوانات و یا جیغ‌کشیدن انسان اشاره کرد. به صورت کلی می‌توان گفت که هر صدایی که در خارج از محدوده طبیعی تارهای صوتی تولید شود، می‌تواند سبب ترساندن انسان بشود.

مغز ما به این صداها آنقدر سریع واکنش نشان می‌دهد که حتی خود مغز تا زمانی که ما واکنشی نشان نداده‌ایم نمی‌داند چه اتفاقی می‌افتد. این مکانیسم به ظاهر ساده یکی از قوی‌ترین مکانیسم‌های تلاش برای بقا در انسان است که در طول تاریخ سبب حفظ گونه انسان شده‌است.

صداهای ترسناک در فیلم‌ها

تهییه‌کنندگان صنعت فیلم‌سازی از مدت‌ها پیش دریافته‌اند که برای ایجاد ترس بیشتر در بیننده‌های فیلم‌های ژانر وحشت باید از صداهای غیرخطی استفاده نمایند. بنابراین اگر با دقت به تماشای این فیلم‌ها بنشینید متوجه می‌شوید که سرتاسر این فیلم‌ها پر از این صداهای غیرخطی است.

کافی است که یکبار بدون صدا فیلم‌های وحشتناک را تماشا کنید. متوجه می‌شوید که میزان ترسناک بودن این فیلم‌ها به میزان زیادی کاهش می‌یابد.

درنتیجه از اینکه در مقابل صداهای ترسناک عکس‌العمل نشان می‌دهید، نترسید. هر چه بیشتر بترسید دارای سیستم مغزی بهتری جهت بقا هستید.

البته در کنار ترس از بعضی‌ صداها، بیماری‌های مرتبط دیگری نیز وجود دارد که بیمار در مقابل طیف وسیعی از صداها واکنش نشان می‌دهد و به اصطلاح بیمار فنوفوبیا یا ترس از صدا دارد. بیماری فنوفوبیا یک واکنش طبیعی مغز نیست و بیمار برای درمان آن می‌بایست به شنوایی‌شناس مراجعه نماید.